Opis projektu
Książkomaty coraz częściej stanowią uzupełnienie oferty bibliotek i pozwalają na więcej operacji samoobsługowych, co wpisuje się w tendencje dostrzegalne w naszym społeczeństwie. Także dane uzyskane z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Legionowie wskazują na systematyczne zwiększanie się liczby operacji samoobsługowych wśród jej użytkowników, którzy, od czasów pandemii, coraz częściej samodzielnie rezerwowali, zamawiali i prolongowali książki.
Użytkowanie książkomatów jest intuicyjne i umożliwia korzystanie z usług bibliotek niezależnie od godzin ich otwarcia. Książkomat stanowi również znaczące ułatwienie dla osób czujących dyskomfort przy okazji tradycyjnych wypożyczeń – nie muszą przejmować się one tym, że ktoś będzie oceniał ich ze względu na wypożyczane pozycje.
Jednocześnie książkomat pozwala na zabezpieczenie się na czas pandemii, umożliwiając wypożyczanie bezkontaktowe i ograniczając interakcje międzyludzkie, a także możliwość zakażenia.
Celem projektu jest ustawienie w holu dworca, który stanowi centralny punkt miasta i jest codziennie odwiedzany przez wielu jego mieszkańców, prostego książkomatu z kilkudziesięcioma skrytkami (20-30 skrytkowego), który umożliwi odbiór zarezerwowanych pozycji w dowolnym momencie dnia. Książkomat będzie działał na podobnej zasadzie jak paczkomat, będzie jednak urządzeniem mniej skomplikowanym, skrytki będą zamykane zamkami magnetycznymi, które będą otwierane za pomocą kodu, resetowanego po każdym użyciu. Skorzystać z niego będzie można poprzez rezerwacje online, ale używać go będą mogły także osoby nie posiadające dostępu do internetu. Czytelnik biblioteki będzie miał możliwość zamówienia książek za pośrednictwem katalogu internetowego, mailowo lub telefonicznie, a bibliotekarz, po przygotowaniu rezerwacji powiadomi go mailowo lub smsowo o tym, że jest ona gotowa do odbioru, podając numer skrytki i kod dostępu. Dzięki książkomatowi biblioteka będzie mogła obsłużyć jeszcze więcej czytelników, którzy nie będą musieli stać w kolejkach, a – jeśli są zdecydowani na czytanie konkretnej pozycji – sami zdecydują czy chcą odebrać rezerwację tradycyjnie, czy bezobsługowo.
Urządzenie nie będzie przymocowane w sposób trwały, będzie również dostosowane do eksploatacji zarówno w pomieszczeniu, jak i na zewnątrz, co umożliwi elastyczność w jego wykorzystaniu – będzie mogło zostać z czasem przestawione w inne miejsce lub zastąpione bardziej zaawansowanym modelem. Utrzymanie tego typu książkomatu praktycznie nie będzie generowało kosztów – nie będzie on podłączony do energii elektrycznej, zamki będą zasilane bateriami o wysokiej żywotności.
Książkomat oznacza wygodę i możliwość łatwego odbioru książek w drodze lub po powrocie z pracy, przy okazji popołudniowego lub wieczornego spaceru. Urządzenie działa podobnie jak paczkomat, jest łatwiejsze w obsłudze i z powodzeniem używane przez wiele bibliotek w Polsce, np. w Słupsku, Godowie, Tczewie. Inwestycje te, jako służące dużej liczbie mieszkańców, są też niejednokrotnie finansowane z budżetów obywatelskich - tak było w przypadku książkomatów działających w Kielcach, czy Warszawie.
Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu
Wielu mieszkańców miasta dojeżdża codziennie do Warszawy korzystając z dworca, jest to również istotny punkt przesiadkowy dla osób podróżujących komunikacją lokalną. Dzięki książkomatowi zyskają oni możliwość wypożyczenia książki bez konieczności dostosowywania się do godzin pracy biblioteki, będą mogli zaopatrzyć się w lekturę na drogę do pracy, czy szkoły, mimo że rano biblioteka jest zamknięta. Książkomat będzie istotnym ułatwieniem dla legionowian – mieszkańcy miasta będą mogli bezkontaktowo zarówno zwracać książki (dzięki stojącej już na dworcu wrzutni), jak i je wypożyczać.